İnsanlara bu soruyu yönelttiğimizde genelde ‘’iyilik yapmak iyi bir şeydir’’ gibi bir cevap alırız. Bu cevabın getirdiği birçok tartışma konusu vardır aslında. Çünkü böyle bir cevabı veren bir insana göre iyinin ve iyiliğin ne demek olduğu soruları havada kalır. Bu yazının ikinci bölümünde iyi olan nedir, iyilik nedir gibi sorulara cevap arayacağız ama öncelikle bu hafta, iyilik adı altında yaptığımız şeylerin nedenini bulmaya çalışacağız.
Eğer bu soru aklımıza geldiğinde Google’a sormuşsak bize verilen cevapların genelde; insanlara iyilik yapmanın bize karşılıklı fayda sağlayacağı yönünde bilgiler ya da Benjamin Franklin’in “Sana bir kez iyilik yapmış olan kişi, gelecekte sana daha dostane yaklaşacak ve daha büyük iyilikler yapacaktır.” sözü karşımıza çıkıyor. Belki bu karşımıza çıkan fikirlerin doğruluk payı vardır. Ama bunlar, iyiliği biraz daha materyalist bakış açısıyla ele almanın getirdiği sonuçlardır. Bizim merak ettiğimiz şey ise gerçekten gönlümüzün en derinlerinde, içsel bir güdü olarak yaptığımız, yaparken ruhumuzdaki tüm samimiyeti hissettiğimiz iyiliklerin nedenidir.
“Yapılacak iyilik” kavramını eğer sadece insanlar üzerinde değerlendirirsek zamanla yukarıda bahsettiğimiz materyalist bakış açısının oluşması, kaçınılmaz bir gerçeklik olarak karşımıza çıkacaktır. Ama bu kavramı tüm kâinat için düşünmeye başlarsak işler değişir. Mesela birçok insan 25 yıl sonra büyüyecek olan bir zeytin ağacını ilerde oluşacak zeytinleri kendisinin yemesi için dikmez. Ya da birçok insan sakat bir çocuğa ya da hayvana ilerde bana sadakat ve sevgi gösterir bilinciyle yardım etmez. Ya da ufak çocukları tabiatın içerisinde bıraktığımızda hemen tabiatla bütünleşip tabiat için kendi gücü yettiğince bir şeyler yapabilmesi yine ilerisi için düşünülmüş planların bir sonucu değildir. Bunlar içgüdü ile yapılan, özümüzden kaynaklanan, iyilik yapma ihtiyacının oluşturduğu bir sonuçtur. Çevremizdeki kişilere, kainatımıza iyilik yaparak ruhumuzu rahatlatırız. Belki de dünyada ki kötülüğü bir nebze de olsa sıfırlamaya çalışır, kendi çapımızda kainatımızın hak ettiği adaleti yaşatırız.